Utrecht
Bron

Op 17 mei 1375 reikt landsheer en bisschop Arnoud van Horne de Stichtse Landbrief uit aan de leden van de Staten van Utrecht, die bestond uit de adel, de geestelijkheid en de steden. Deze Stichtse Landbrief, die waarschijnlijk is ondertekend in de Domkerk, kan je zien op de bron. Onderaan de brief zie je vele zegels hangen: dat zijn de ronde stempels van alle verschillende mannen die achter de Stichtse Landbrief stonden. Dat waren de bisschop zelf, zevenendertig ridders en knapen en de steden Utrecht, Amersfoort en Rhenen. In de brief staat de afspraak dat de bisschop niet zomaar belastingen mag heffen en moet overleggen met de drie standen van Utrecht, voor hij een nieuwe oorlog start. Eigenlijk is de Stichtse Landbrief zo het begin van de democratie in Utrecht: de landsheer geeft een deel van zijn macht af!

 

Arnoud van Horne was in deze periode de landsheer van Utrecht. Dat betekent dat hij veel land in Utrecht bezat waarover hij de machthebber was. Van Horne voerde graag oorlog. Om dat te betalen had hij uiteraard veel geld nodig en hefde hij veel belasting. De leden van de Staten van Utrecht, het stadsbestuur, waren er klaar mee: ze besloten dat de bisschop deze brief moest ondertekenden, om hun eigen rechten te beschermen. Zo stond er naast de regels over bijvoorbeeld het heffen van belasting, ook in dat er geen mensen buiten Utrecht in het stadsbestuur mochten. 

Als de bisschop deze rechten schond en zijn afspraken niet na kwam, hoefden de Staten hem niet langer te gehoorzamen.

Verdieping

Kan jij deze brief lezen? De verdieping hieronder kan je daar een handje bij helpen.

Alle bronnen