De Nederlandsche Unie was een Nederlandse politieke beweging die in 1940 werd opgericht tijdens de Duitse bezetting. De drie oprichters De Quay, Einthoven en Linthorst Homan riepen het Nederlandse volk op om zich te verenigen. Het zou een alternatief voeren voor de nationaalsocialistische NSB, maar zou uiteindelijk wel de Duitse bezetting erkennen en consessies doen aan de Duitsers.
Na de inval van de Sovjet-Unie op Duitsland nam de Nederlansche Unie wel stelling in tegenover de maatregelen tegen joden. Ze weigerden hun huidige joodse leden lidmaatschap te ontzeggen, waardoor de Unie in 1941 werd verboden. Er is nog steeds onenigheid over de stellingname van De Nederlandsche Unie. Kunnen we dit zien als verzet, of is hier vooral sprake van collaboratie? Of misschien van allebei?